काठमाडौँ । अमेरिकामा राष्ट्रपतीय निर्वाचनअघि डेमोक्रेटिक पार्टीकी उम्मेदवार कमला ह्यारिस र रिपब्लिकन पार्टीका उम्मेदवार डोनाल्ड ट्रम्पबीच पहिलो राष्ट्रपतिको बहस भएको छ ।
करिब ९० मिनेटसम्म चलेको एबीसी न्यूज प्रेसिडेन्सियल बहसमा कमला ह्यारिस र ट्रम्पले एकअर्काको नीतिको कडा आलोचना गरेका थिए ।
यस क्रममा दुई उम्मेदवारबीच रुस–युक्रेन युद्ध, इजरायल–हमास युद्ध, सीमा समस्या, अध्यागमन, अर्थतन्त्र, क्यापिटल हिल दंगा र गर्भपतन जस्ता विषयमा चर्को बहस भएको थियो । यस बाहेक चीन, रुस, इजरायल र इरानले पटकपटक आफ्नो बहसमा आएका छन् ।
बहसको अन्त्यमा, कमला ह्यारिसले भनिन्, ‘उनी र ट्रम्पको अमेरिकाको भविष्यमा पूर्णतया फरक विचार छ ।’ मेरो ध्यान भविष्यमा छ भने ट्रम्प विगतमा फसेका छन् ।
ट्रम्पले भने, ‘कमला ह्यारिसको नीतिको कुनै अर्थ छैन किनभने उनले विगत चार वर्षमा केही हासिल गर्न सकेकी छैनन् । हाम्रो देश विनाशको बाटोमा छ । सारा संसार हामीमाथि हाँसेको छ। यदि ह्यारिसले नोभेम्बरमा चुनाव जित्यो भने, तेस्रो विश्वयुद्ध सम्भव छ ।’
बहसका क्रममा कमला ह्यारिस र ट्रम्पले एकअर्कामाथि व्यक्तिगत आक्रमण पनि गरेका थिए ।
ह्यारिसले चलिरहेको मुद्दा र २०२० को चुनावमा हार स्वीकार गर्न अस्वीकार गरेकोमा ट्रम्पमाथि हमला गरेकी थिइन् । बहसको क्रममा, जब मध्यस्थकर्ताहरूले ट्रम्पलाई ह्यारिसको जातीय पहिचानको बारेमा उनको विवादास्पद टिप्पणीको बारेमा सोधे, ट्रम्पले प्रश्नलाई बेवास्ता गरेका थिए । ट्रम्पले भने, ‘उनीहरू के हुन् मलाई मतलब छैन ।’ ह्यारिसले भनिन्, ‘यो दुःखद घटना हो । जसले सधैं अमेरिकालाई जातीय आधारमा विभाजित गर्न खोजेको छ, उ नै राष्ट्रपति बन्न चाहन्छ ।’
कमला ह्यारिसले ९० मिनेटको बहसमा डोनाल्ड ट्रम्पलाई बारम्बार हैरानी गरेकी थिइन् । विभिन्न विश्लेषकले यो बहस ह्यारिसले जितेको विश्लेषण गरिरहेका छन् ।
कमला ह्यारिसले ट्रम्पको र्‍यालीमा भएको भीडको आकार र क्यापिटल हिलमा भएको आक्रमणलाई लिएर ट्रम्पलाई घेरेकी थिइन् । ह्यारिसले ती अधिकारीहरूलाई पनि उल्लेख गरिन् जो पहिले ट्रम्पसँग थिए र अहिले उनको कडा आलोचना गर्छन् । कमला ह्यारिसले ट्रम्पलाई ती अधिकारीहरूको रक्षा गर्न उक्साएकी थिइन् ।
मतदातासँग प्रत्यक्ष सान्दर्भिक हुने विषयको उम्मेदवारले राम्रो फाइदा उठाउने वा जित्ने भन्ने बहस भएमा कमला ह्यारिस यस मामिलामा सफल भइन् । कमला ह्यारिस पनि मुद्दालाई आफ्नो पक्षमा फेर्न सफल भइन् । बहस अघि बढ्दै जाँदा ह्यारिसले ट्रम्पलाई धेरै पटक रक्षात्मक बनेका थिए । ह्यारिसले धेरै आक्रमण र व्यंग्य गरिन्, जसको ट्रम्पले जवाफ दिन बाध्य भएका थिए ।
कमला ह्यारिसले ट्रम्पलाई कमजोर भन्दै विदेशी नेताहरूले उनीमाथि हाँस्न थालेको बताएकी थिइन् ।
धेरै अमेरिकीहरूले सोचेका थिए, ह्यारिस मुद्रास्फीति, आप्रवासन र अफगानिस्तानबाट फिर्ता हुने जस्ता मुद्दाहरूमा कमजोर हुनेछिन् । बहसका क्रममा धेरै जसो मुद्धाहरूमा, ट्रम्पले आफ्नो आक्रमणलाई प्रभावकारी रूपमा प्रस्तुत गर्न सकेको देखिएन ।
ओपिनियन पोलले बाइडेन प्रशासनले मुद्रास्फीति र अर्थव्यवस्थालाई कसरी ह्यान्डल गरेको छ त्यसमा धेरै अमेरिकीहरू असन्तुष्ट छन् भनेर देखाउँछन् । तर ह्यारिसले विषयलाई ट्रम्पको प्रस्तावित ट्यारिफहरूमा परिणत गरिन्, जसलाई उनले ‘ट्रम्प बिक्री कर’ भनिन्। बहसका क्रममा कमला ह्यारिसको शारीरिक भाषा पनि प्रभावकारी देखियो । धेरैजसो राष्ट्रपतिको बहसको क्रममा, ह्यारिसले ट्रम्पलाई जवाफ दिँदा, असहमतिमा टाउको हल्लाउँदै वा मुस्कुराउँदै गरेको देखियो ।
जब ट्रम्पले ह्यारिसलाई ‘मार्क्सवादी’ भनेर सम्बोधन गरे, ह्यारिसले आफ्नो हात आफ्नो चिउँडोमा राखेर उनले नबुझेको संकेत गरेकी थिइन् । तर अर्थव्यवस्था वा गर्भपतन जस्ता मुद्दाहरूमा, ह्यारिस सीधा क्यामेरामा हेर्दै जवाफ दिएकी थिइन्, मानौं उनी मतदाताहरूसँग कुरा गरिरहेकी थिइन् । उही समयमा, ट्रम्पले बहसभर ह्यारिससँग आँखा सम्पर्क गर्नबाट जोगिइरहेको देखिएका थिए । उनको प्रश्नमा औंला देखाएर ह्यारिससँग कुरा गरेको देखियो ।